Survei Indikator Isi Rumah Nasional (NHIS) yang dijalankan oleh Jabatan Perangkaan Malaysia (DOSM), bertujuan untuk membekalkan maklumat bagi penyusunan indikator Matlamat Pembangunan Lestari (SDG), Civil Registration and Vital Statistics (CRVS) serta Indeks Kebahagiaan Rakyat Malaysia.
.jpg "NHIS")
Survei Indikator Isi Rumah Nasional (NHIS) ini meliputi tempat kediaman terpilih di seluruh negara ini akan menjadi input dalam penggubalan dasar, pemantauan dan penilaian keberkesanan program pembangunan negara serta pemantauan kemajuan SDG di peringkat nasional.
DOSM menghargai kerjasama daripada responden yang terpilih untuk memberikan maklumat kepada pegawai DOSM serta menjayakan survei ini.
1. MATLAMAT PEMBANGUNAN MAMPAN (SDG)
Matlamat Pembangunan Mampan (SDG) merupakan agenda teras 2030 dalam pembangunan lestari yang dipersetujui oleh pemimpin dunia pada 25 September 2015 di Persidangan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu.
SDG adalah kesinambungan kepada agenda pembangunan selepas Matlamat Pembangunan Milenium (MDG) berakhir pada tahun 2015.
MDG terdiri daripada 8 Matlamat dan 21 Sasaran, manakala SDG telah diperluaskan kepada 17 Matlamat dan 169 Sasaran yang meneruskan usaha untuk mencapai agenda 2030 dalam kestabilan tiga dimensi pembangunan lestari, iaitu sosial, ekonomi dan alam sekitar.
SDG adalah sekumpulan 17 Matlamat dan 169 Sasaran yang merangkumi:
1. Tiada Kemiskinan
Membasmi semua bentuk kemiskinan di seluruh dunia.
2. Tiada Kelaparan
Menghentikan masalah kelaparan, mencapai sasaran jaminan makanan dan pemakanan yang lebih baik serta menggalakkan pertanian lestari.
3. Kesihatan dan Kesejahteraan Baik
Memastikan kehidupan yang sihat dan menggalakkan kesejahteraan pada semua peringkat umur.
4. Pendidikan Berkualiti
Memastikan pendidikan secara menyeluruh dan saksama serta menggalakkan peluang pembelajaran sepanjang hayat untuk semua.
5. Kesetaraan Jantina
Mencapai kesaksamaan gender dan memperkasa semua golongan Wanita.
6. Air Bersih dan Sanitasi
Memastikan ketersediaan dan kelestarian pengurusan air dan sanitasi untuk semua.
7. Tenaga Bersih dan Berpatutan
Memastikan akses kepada tenaga mampu milik, boleh dipercayai, lestari dan moden untuk semua.
8. Kerja yang Decent dan Pertumbuhan Ekonomi
Menggalakkan pertumbuhan ekonomi yang mampan, menyeluruh dan lestari, guna tenaga penuh dan produktif serta pekerjaan yang baik untuk semua.
9. Industri, Inovasi dan Infrastruktur
Membangunkan infrastruktur berdaya tahan, menggalakkan perindustrian menyeluruh dan mampan serta merangsang inovasi.
10. Pengurangan Ketidaksamaan
Mengurangkan ketidaksamaan dalam negara dan antara negara.
11. Bandar dan Komuniti Lestari
Menjadikan bandar dan penempatan manusia sebagai menyeluruh, selamat, berdaya tahan dan mampan.
12. Penggunaan dan Pengeluaran Bertanggungjawab
Memastikan corak penggunaan dan pengeluaran yang mampan.
13. Tindakan Iklim
Mengambil tindakan segera untuk menangani perubahan iklim dan kesannya.
14. Hidup di Bawah Air
Memulihara dan menggunakan sumber lautan, laut dan marin secara mampan untuk pembangunan mampan.
15. Hidup di Darat
Melindungi, memulihkan dan menggalakkan penggunaan lestari ekosistem daratan, menguruskan hutan secara lestari membanteras penggunaan, menghentikan dan memulihkan kemerosotan tanah dan menghentikan kehilangan biodiversiti.
16. Keamanan, Keadilan dan Institusi Yang Kuat
Mengelakkan pembentukan masyarakat yang aman dan menyeluruh untuk pembangunan mampan, menyediakan akses kepada keadilan untuk semua dan membina institui yang berkesan, bertanggungjawab dan menyeluruh pada semua peringkat.
17. Perkongsian untuk Matlamat
Memperkukuhkan kaedah pelaksanaan dan menggiatkan semula Perkongsian Global untuk Pembangunan Mampan.
2. CIVIL REGISTRATION AND VITAL STATISTICS (CRVS)
Sistem Pendaftaran Awam dan Statistik Vital (CRVS) adalah asas untuk mengumpul data tentang peristiwa kehidupan seperti kelahiran, kematian, perkahwinan dan perceraian.
GENDER DOSM merujuk kepada usaha Jabatan Perangkaan Malaysia untuk memahami dan menangani isu khusus jantina dalam sistem CRVS, memastikan ia inklusif dan saksama.
Pendaftaran Awam dan Statistik Penting (CRVS)
Sistem CRVS adalah penting untuk menjejaki perubahan demografi dan memastikan semua orang dapat dilihat dalam rekod rasmi.
Mereka bertanggungjawab untuk mendaftarkan acara penting seperti kelahiran, kematian, perkahwinan dan perceraian.
Data ini penting untuk merancang perkhidmatan awam, memantau hasil kesihatan, dan membuat keputusan termaklum tentang pembangunan sosial dan ekonomi.
Data CRVS juga membantu memastikan hak undang-undang dan akses kepada perkhidmatan untuk individu.
GENDER DOSM
Jabatan Perangkaan Malaysia (DOSM) mengiktiraf kepentingan data CRVS dalam memahami ketidaksamaan jantina dan memastikan akses yang saksama kepada perkhidmatan.
Jantina DOSM menumpukan pada menangani jurang data yang berkaitan dengan wanita dan kanak-kanak perempuan, termasuk kurang pendaftaran dan diskriminasi dalam sistem CRVS.
Dengan menganalisis data CRVS melalui lensa jantina, DOSM boleh mengenal pasti dan menangani halangan untuk pendaftaran, meningkatkan kualiti data, dan memastikan semua individu boleh dilihat dan dikira.
Ini termasuk memastikan bahawa sistem CRVS boleh diakses oleh wanita, terutamanya dalam komuniti luar bandar dan terpinggir dan data itu diasingkan mengikut jantina dan ciri-ciri lain yang berkaitan.
3. INDEKS KEBAHAGIAAN RAKYAT MALAYSIA
Bermula tahun 2013, sambutan Hari Kebahagiaan Sedunia telah diraikan setiap tahun pada 20 Mac di seluruh dunia sebagai mengiktiraf hubung kait antara keseimbangan pembangunan fizikal, sosial dan alam sekitar ke arah kebahagiaan dan kesejahteraan penduduk sejagat.
Laporan kebahagiaan dikeluarkan secara tahunan bertujuan memberi gambaran kebahagiaan penduduk di setiap negara.
INDEKS KEBAHAGIAAN merupakan pengukuran umum terhadap tahap kesejahteraan penduduk merangkumi tahap kesihatan dan kesejahteraan mental dan fizikal rakyat Malaysia.
Aspek utama yang dinilai dalam kajian Indeks Kebahagiaan adalah aspek kehidupan, kesihatan, hubungan kekeluargaan dan jiran tetangga, pengurusan kewangan, aktiviti komuniti, keselamatan, penyediaan kemudahan masyarakat, perkhidmatan PBT dan wakil rakyat serta kualiti alam sekitar.
Menurut Mental State of the World Report 2023 oleh Sapien Labs, Malaysia berada dalam kelompok 10 negara teratas daripada 71 negara, bagi kesejahteraan mental berbanding banyak negara maju.
Laporan ini menekankan bahawa negara dengan hubungan sosial kukuh seperti Malaysia lebih cenderung memiliki kesejahteraan mental lebih tinggi.
Dapatan Indeks Kebahagiaan 2025 menunjukkan bahawa faktor seperti keselamatan, kemudahan asas yang baik, suasana kejiranan yang harmoni, hubungan kekeluargaan yang stabil serta tekanan di tempat kerja memainkan peranan penting dalam meningkatkan tahap kebahagiaan penduduk bandar.
Keselamatan dan kemudahan asas yang mencukupi memberikan keselesaan hidup manakala hubungan kejiranan yang baik serta sokongan keluarga mengurangkan tekanan sosial dan emosi.
Selain itu, keseimbangan kerja dan kehidupan yang lebih baik turut menyumbang kepada kesejahteraan penduduk.
Secara keseluruhan, faktor ini mencerminkan persekitaran bandar yang lebih kondusif dan menyumbang kepada tahap kebahagiaan yang lebih tinggi.
World Happiness Report 2024 menyatakan bahawa negara yang mempunyai sistem kesihatan yang berkualiti tinggi seperti Switzerland dan Denmark menyumbang kepada tahap kebahagiaan negara tersebut.
Di Malaysia, Tinjauan Kebangsaan Kesihatan dan Morbiditi (NHMS 2023) melaporkan bahawa 85.2% penduduk Malaysia berusia 13 tahun ke atas berpuas hati terhadap kesihatan mereka.
Selari dengan dapatan tersebut, Indeks Kebahagiaan MURNInets 2025 menunjukkan peningkatan skor bagi komponen kesihatan sekarang di mana berlaku peningkatan skor tahap berpuas hati pada tahun 2025 berbanding tahun 2024.
Ini menunjukkan trend positif dalam aspek kesejahteraan kesihatan yang mungkin dipengaruhi oleh kesedaran kesihatan yang lebih baik, akses kepada perkhidmatan kesihatan yang lebih berkualiti serta amalan gaya hidup yang lebih sihat.
Hubungan kekeluargaan yang erat memainkan peranan penting dalam meningkatkan kebahagiaan serta kesejahteraan individu.
Menurut Indeks Kebahagiaan Rakyat Malaysia 2021 yang dikeluarkan oleh Jabatan Perangkaan Malaysia (DOSM), komponen keluarga mencatat skor tertinggi dengan 7.23 daripada 10, khususnya bagi indikator hubungan kekeluargaan yang menunjukkan betapa pentingnya ikatan kekeluargaan dalam membentuk masyarakat yang harmoni.
Semoga memberi manfaat.
-DOSM Keningau
.jpg "NHIS")
Survei Indikator Isi Rumah Nasional (NHIS) ini meliputi tempat kediaman terpilih di seluruh negara ini akan menjadi input dalam penggubalan dasar, pemantauan dan penilaian keberkesanan program pembangunan negara serta pemantauan kemajuan SDG di peringkat nasional.
DOSM menghargai kerjasama daripada responden yang terpilih untuk memberikan maklumat kepada pegawai DOSM serta menjayakan survei ini.
1. MATLAMAT PEMBANGUNAN MAMPAN (SDG)
Matlamat Pembangunan Mampan (SDG) merupakan agenda teras 2030 dalam pembangunan lestari yang dipersetujui oleh pemimpin dunia pada 25 September 2015 di Persidangan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu.
SDG adalah kesinambungan kepada agenda pembangunan selepas Matlamat Pembangunan Milenium (MDG) berakhir pada tahun 2015.
MDG terdiri daripada 8 Matlamat dan 21 Sasaran, manakala SDG telah diperluaskan kepada 17 Matlamat dan 169 Sasaran yang meneruskan usaha untuk mencapai agenda 2030 dalam kestabilan tiga dimensi pembangunan lestari, iaitu sosial, ekonomi dan alam sekitar.
SDG adalah sekumpulan 17 Matlamat dan 169 Sasaran yang merangkumi:
1. Tiada Kemiskinan
Membasmi semua bentuk kemiskinan di seluruh dunia.
2. Tiada Kelaparan
Menghentikan masalah kelaparan, mencapai sasaran jaminan makanan dan pemakanan yang lebih baik serta menggalakkan pertanian lestari.
3. Kesihatan dan Kesejahteraan Baik
Memastikan kehidupan yang sihat dan menggalakkan kesejahteraan pada semua peringkat umur.
4. Pendidikan Berkualiti
Memastikan pendidikan secara menyeluruh dan saksama serta menggalakkan peluang pembelajaran sepanjang hayat untuk semua.
5. Kesetaraan Jantina
Mencapai kesaksamaan gender dan memperkasa semua golongan Wanita.
6. Air Bersih dan Sanitasi
Memastikan ketersediaan dan kelestarian pengurusan air dan sanitasi untuk semua.
7. Tenaga Bersih dan Berpatutan
Memastikan akses kepada tenaga mampu milik, boleh dipercayai, lestari dan moden untuk semua.
8. Kerja yang Decent dan Pertumbuhan Ekonomi
Menggalakkan pertumbuhan ekonomi yang mampan, menyeluruh dan lestari, guna tenaga penuh dan produktif serta pekerjaan yang baik untuk semua.
9. Industri, Inovasi dan Infrastruktur
Membangunkan infrastruktur berdaya tahan, menggalakkan perindustrian menyeluruh dan mampan serta merangsang inovasi.
10. Pengurangan Ketidaksamaan
Mengurangkan ketidaksamaan dalam negara dan antara negara.
11. Bandar dan Komuniti Lestari
Menjadikan bandar dan penempatan manusia sebagai menyeluruh, selamat, berdaya tahan dan mampan.
12. Penggunaan dan Pengeluaran Bertanggungjawab
Memastikan corak penggunaan dan pengeluaran yang mampan.
13. Tindakan Iklim
Mengambil tindakan segera untuk menangani perubahan iklim dan kesannya.
14. Hidup di Bawah Air
Memulihara dan menggunakan sumber lautan, laut dan marin secara mampan untuk pembangunan mampan.
15. Hidup di Darat
Melindungi, memulihkan dan menggalakkan penggunaan lestari ekosistem daratan, menguruskan hutan secara lestari membanteras penggunaan, menghentikan dan memulihkan kemerosotan tanah dan menghentikan kehilangan biodiversiti.
16. Keamanan, Keadilan dan Institusi Yang Kuat
Mengelakkan pembentukan masyarakat yang aman dan menyeluruh untuk pembangunan mampan, menyediakan akses kepada keadilan untuk semua dan membina institui yang berkesan, bertanggungjawab dan menyeluruh pada semua peringkat.
17. Perkongsian untuk Matlamat
Memperkukuhkan kaedah pelaksanaan dan menggiatkan semula Perkongsian Global untuk Pembangunan Mampan.
2. CIVIL REGISTRATION AND VITAL STATISTICS (CRVS)
Sistem Pendaftaran Awam dan Statistik Vital (CRVS) adalah asas untuk mengumpul data tentang peristiwa kehidupan seperti kelahiran, kematian, perkahwinan dan perceraian.
GENDER DOSM merujuk kepada usaha Jabatan Perangkaan Malaysia untuk memahami dan menangani isu khusus jantina dalam sistem CRVS, memastikan ia inklusif dan saksama.
Pendaftaran Awam dan Statistik Penting (CRVS)
Sistem CRVS adalah penting untuk menjejaki perubahan demografi dan memastikan semua orang dapat dilihat dalam rekod rasmi.
Mereka bertanggungjawab untuk mendaftarkan acara penting seperti kelahiran, kematian, perkahwinan dan perceraian.
Data ini penting untuk merancang perkhidmatan awam, memantau hasil kesihatan, dan membuat keputusan termaklum tentang pembangunan sosial dan ekonomi.
Data CRVS juga membantu memastikan hak undang-undang dan akses kepada perkhidmatan untuk individu.
GENDER DOSM
Jabatan Perangkaan Malaysia (DOSM) mengiktiraf kepentingan data CRVS dalam memahami ketidaksamaan jantina dan memastikan akses yang saksama kepada perkhidmatan.
Jantina DOSM menumpukan pada menangani jurang data yang berkaitan dengan wanita dan kanak-kanak perempuan, termasuk kurang pendaftaran dan diskriminasi dalam sistem CRVS.
Dengan menganalisis data CRVS melalui lensa jantina, DOSM boleh mengenal pasti dan menangani halangan untuk pendaftaran, meningkatkan kualiti data, dan memastikan semua individu boleh dilihat dan dikira.
Ini termasuk memastikan bahawa sistem CRVS boleh diakses oleh wanita, terutamanya dalam komuniti luar bandar dan terpinggir dan data itu diasingkan mengikut jantina dan ciri-ciri lain yang berkaitan.
3. INDEKS KEBAHAGIAAN RAKYAT MALAYSIA
Bermula tahun 2013, sambutan Hari Kebahagiaan Sedunia telah diraikan setiap tahun pada 20 Mac di seluruh dunia sebagai mengiktiraf hubung kait antara keseimbangan pembangunan fizikal, sosial dan alam sekitar ke arah kebahagiaan dan kesejahteraan penduduk sejagat.
Laporan kebahagiaan dikeluarkan secara tahunan bertujuan memberi gambaran kebahagiaan penduduk di setiap negara.
INDEKS KEBAHAGIAAN merupakan pengukuran umum terhadap tahap kesejahteraan penduduk merangkumi tahap kesihatan dan kesejahteraan mental dan fizikal rakyat Malaysia.
Aspek utama yang dinilai dalam kajian Indeks Kebahagiaan adalah aspek kehidupan, kesihatan, hubungan kekeluargaan dan jiran tetangga, pengurusan kewangan, aktiviti komuniti, keselamatan, penyediaan kemudahan masyarakat, perkhidmatan PBT dan wakil rakyat serta kualiti alam sekitar.
Menurut Mental State of the World Report 2023 oleh Sapien Labs, Malaysia berada dalam kelompok 10 negara teratas daripada 71 negara, bagi kesejahteraan mental berbanding banyak negara maju.
Laporan ini menekankan bahawa negara dengan hubungan sosial kukuh seperti Malaysia lebih cenderung memiliki kesejahteraan mental lebih tinggi.
Dapatan Indeks Kebahagiaan 2025 menunjukkan bahawa faktor seperti keselamatan, kemudahan asas yang baik, suasana kejiranan yang harmoni, hubungan kekeluargaan yang stabil serta tekanan di tempat kerja memainkan peranan penting dalam meningkatkan tahap kebahagiaan penduduk bandar.
Keselamatan dan kemudahan asas yang mencukupi memberikan keselesaan hidup manakala hubungan kejiranan yang baik serta sokongan keluarga mengurangkan tekanan sosial dan emosi.
Selain itu, keseimbangan kerja dan kehidupan yang lebih baik turut menyumbang kepada kesejahteraan penduduk.
Secara keseluruhan, faktor ini mencerminkan persekitaran bandar yang lebih kondusif dan menyumbang kepada tahap kebahagiaan yang lebih tinggi.
World Happiness Report 2024 menyatakan bahawa negara yang mempunyai sistem kesihatan yang berkualiti tinggi seperti Switzerland dan Denmark menyumbang kepada tahap kebahagiaan negara tersebut.
Di Malaysia, Tinjauan Kebangsaan Kesihatan dan Morbiditi (NHMS 2023) melaporkan bahawa 85.2% penduduk Malaysia berusia 13 tahun ke atas berpuas hati terhadap kesihatan mereka.
Selari dengan dapatan tersebut, Indeks Kebahagiaan MURNInets 2025 menunjukkan peningkatan skor bagi komponen kesihatan sekarang di mana berlaku peningkatan skor tahap berpuas hati pada tahun 2025 berbanding tahun 2024.
Ini menunjukkan trend positif dalam aspek kesejahteraan kesihatan yang mungkin dipengaruhi oleh kesedaran kesihatan yang lebih baik, akses kepada perkhidmatan kesihatan yang lebih berkualiti serta amalan gaya hidup yang lebih sihat.
Hubungan kekeluargaan yang erat memainkan peranan penting dalam meningkatkan kebahagiaan serta kesejahteraan individu.
Menurut Indeks Kebahagiaan Rakyat Malaysia 2021 yang dikeluarkan oleh Jabatan Perangkaan Malaysia (DOSM), komponen keluarga mencatat skor tertinggi dengan 7.23 daripada 10, khususnya bagi indikator hubungan kekeluargaan yang menunjukkan betapa pentingnya ikatan kekeluargaan dalam membentuk masyarakat yang harmoni.
Semoga memberi manfaat.
-DOSM Keningau
